بازگشت رونق ساخت به شهرهای فرسوده

به گزارش پایگاه خبری عصر بازآفرینی به نقل از ایران، ساخت 100 هزار مسکن در سال در بافت‌های ناکارآمد  یا فرسوده شهری بزرگترین طرح تولید مسکن در کشور است که در قالب برنامه بازآفرینی شهری اجرا می‌شود. این برنامه از اواخر سال گذشته و به دستور رئیس جمهوری به‌عنوان اصلی‌ترین برنامه احداث مسکن در کشور کلید خورد و از آن زمان مطالعات چگونگی اجرای برنامه و جزئیات آن بررسی شد. اساس این طرح به‌صورت مشارکت نهادهای دولتی و بخش خصوصی و با محوریت حفظ هویت محله‌های هدف پایه‌گذاری شده است. انتخاب بافت‌های فرسوده برای توسعه و ساخت و ساز جدید چند هدف مهم را دنبال می‌کند که مهم‌ترین آن برخورداری این بافت‌ها از امکانات شهری و زیرساختی است. توسعه محله‌های هدف هزینه تازه‌ای برای تأمین زیرساخت‌ها به دولت تحمیل نمی‌کند و تجربه مسکن مهر و مشکلات تأمین زیرساخت‌های آن اهمیت انتخاب بافت‌های فرسوده را برای تولید مسکن در آینده بیشتر می‌کند. آسیب‌پذیر بودن بافت‌ها در هنگام حوادثی مانند زلزله دلیل دیگر نوسازی بافت‌ها است. 30 درصد مساحت شهرهای کشور را بافت‌های ناکارآمد تشکیل می‌دهد و جمعیت این مناطق از یک ششم به یک چهارم افزایش یافته است که همه اینها اهمیت تصویب سند اجرایی سیاست‌های بازآفرینی‌شهری را نشان می‌دهد. ارتقای کیفیت زندگی و قابلیت زیست‌پذیری شهرها، هدف مهم دیگر بازآفرینی شهری است.

برای تشویق ساکنان و بخش خصوصی برای مشارکت در طرح سیاستگذاران مشوق‌هایی در نظر گرفته‌اند که پرداخت وام‌های نوسازی و سود کم از جمله این مشوق‌ها است. معاون وزیر راه و شهرسازی در گفت‌و‌گو با «ایران» از آغاز پرداخت وام بافت فرسوده در روزهای آینده خبر داد. با توجه به آخرین آمار مربوط به معاملات و افزایش بیش از 90 درصدی قیمت مسکن در آبان امسال نسبت به آبان گذشته کارشناسان این وضعیت را به بازگشت رکود به بازار مسکن ارزیابی کرده‌اند. افزایش هزینه‌های ساخت و کاهش تقاضا به‌خاطر افزایش قیمت مسکن انگیزه سازندگان را برای عرضه و تولید مسکن کاهش داده است. آغاز پرداخت تسهیلات نوسازی در این شرایط راهکاری برای تشویق سازندگان در عرصه تولید مسکن است تا در سال‌های آینده با کاهش شدید عرضه در کشور مواجه نشویم.

صدور 2 هزار پروانه در هفته
هوشنگ عشایری، معاون وزیر راه و شهرسازی تخمین زد با شروع پرداخت تسهیلات به مالکان یا سازندگان صدور پروانه‌های ساختمانی در بافت‌های فرسوده به 2 هزار پروانه در هفته برسد. به گفته عشایری از زمان آغاز طرح بازآفرینی 68 هزار واحد مسکونی آماده دریافت پروانه و تسهیلات هستند و نصف این واحد‌ها توسط مالکان و نصف دیگر در مجموع روی اراضی وزارت راه و شهرسازی و اراضی شهرداری‌ها بازسازی می‌شود.
عشایری گفت: با ابلاغ سازمان برنامه و بودجه به بانک‌ها پرداخت تسهیلات از روزهای آینده شروع می‌شود و به محض پرداخت تسهیلات صدور پروانه‌ها سرعت می‌گیرد. میزان وام پرداختی برای هر واحد در شهرهای بزرگ 50 میلیون و شهرهای دیگر 40 میلیون است و نرخ سود 9 درصد برای این وام تصویب شده است. تسهیلات بدون سپرده‌گذاری است و برای دوره مشارکت دو ساله پرداخت می‌شود.

چالش زمین‌های دولتی
به منظور افزایش سرعت اجرای بازآفرینی شهری رئیس جمهوری به تمام دستگاه‌های دولتی دستور داده که زمین‌های خود را در محلات هدف یا مجاورت این محلات برای ساخت مسکن یا مکان‌های عمومی و شهری در اختیار شرکت بازآفرینی شهری قرار دهند اما عشایری این موضوع را چالش اصلی این شرکت دانست. او گفت: دستگاه‌ها با تعصبی که به زمین‌ها دارند در مقابل واگذاری مقاومت می‌کنند. عشایری توضیح داد که بر اساس قانون زمین‌های دولتی برای استفاده در اختیار بهره بردار است اما سند مالکیت آن به‌نام دولت است اما دستگاه‌ها به انواع مختلف تلاش می‌کنند زمین‌ها را برای برنامه و سیاستگذاری‌های آینده خود نگه دارند و از واگذاری آن به طرح بازآفرینی ممانعت می‌کنند. این تعصبات باعث شده تکلیف رئیس جمهوری برای همراهی دستگاه‌های دولتی با طرح اجرا نشود هر چند اخیراً در حوزه شناسایی زمین‌ها ورود کرده‌ایم.

زمین‌ها 2 ماهه به شرکت بازآفرینی شهری واگذار می‌شود
عشایری در خصوص راهکار اجرای قانون برای واگذاری زمین‌های دولتی به طرح بازآفرینی گفت: با تکلیف قانونی در استان‌های مختلف این زمین‌ها شناسایی شده و استانداری‌ها موظفند این زمین‌ها را به سازمان ثبت اسناد معرفی کنند و با تأیید این سازمان زمین‌ها در مدت 2 ماه به شرکت بازآفرینی برای استفاده در طرح ملی واگذار می‌شود. عشایری گفت: تاکنون فقط مجموعه وزارت راه و شهرسازی، سازمان ملی زمین و مسکن، بنیاد مسکن، شرکت سرمایه‌گذاری بانک مسکن و بخشی از شهرداری‌ها زمین‌های خود را برای استفاده در طرح بازآفرینی اختصاص داده‌اند. عشایری تأکید کرد اگر تسهیلات پرداخت شود توسعه گران برای ساخت و ساز وارد عرصه می‌شوند.