انتشار نقشه تعاملی ریسک سفر 2019

به گزارش پایگاه خبری عصر بازآفرینی به نقل از کجارو، «اینترنشنال اس او اس» و «کنترل ریسکس»، دو شرکت مهم و تاثیرگذار در حوزه‌های سلامت و ریسک، دست به دست هم دادند و نقشه ریسک سفر ۲۰۱۹ را با هدف درک بهتر سازمان‌ها از ریسک بازارهایی که در آن‌ها حضور دارند، منتشر و ریسک سفر به کشورهای مختلف جهان را از سه منظر ایمنی جاده‌ها، سطح خدمات پزشکی و امنیت هر کشور رتبه‌بندی کردند. 

اینترنشنال اس او اس، بزرگ‌ترین سرویس پزشکی و امنیت سفر در جهان با کارشناسانی در رشته‌های امداد پزشکی، اطلاعات و مشاوره امنیت سفر است که با شرکت‌ها و سازمان‌های دولتی و غیردولتی فعال در حوزه‌های مختلف، شامل بیش از دو سوم از شرکت‌های فهرست فورچون گلوبال ۵۰۰ (۵۰۰ شرکت برتر جهان در صنایع مختلف که هر سال توسط مجله‌ فورچون منتشر می‌شود) همکاری می‌کند. کنترل ریسکس، یک شرکت جهانی مشاوره استراتژی و ریسک است که به صورت تخصصی درباره‌ی ریسک‌های سیاسی و امنیتی فعالیت می‌کند و به صورت حرفه‌ای مشغول تحلیل ریسک‌های سیاسی و طیف گسترده‌ای از بازرسی‌ها و پشتیبانی‌های مدیریت بحران و امنیت است.

اهمیت نقشه‌ای که دو شرکت صاحب‌نظر در حوزه‌های تخصصی خود منتشر کرده‌اند، از آن جهت است که اگر سازمان‌ها درک درستی از خطرات هر کدام از مقصدها داشته باشند، می‌توانند با اتخاذ اقدامات احتیاطی مناسب در قبال آن‌ها، شرایط بهتری برای حمایت از مسافران خود فراهم کنند. شاید آنچه که بیشتر از سایر نکات توجه مخاطب ایرانی را به خود جلب می‌کند، جایگاهی است که این نقشه برای امنیت ایران در سطح جهانی قائل شده و آن را در سطحی بالاتر از همسایگانی مانند عربستان و ترکیه و همتراز کشورهای اروپایی مانند انگلستان معرفی کرده است. 

نگاهی اجمالی به نقشه ریسک سفر ۲۰۱۹

لیبی، افغانستان، سومالی و سوریه، با توجه به این‌که در هر سه مقوله امتیاز ضعیفی دریافت کرده‌اند، به‌عنوان خطرناک‌ترین کشورهای جهان برای مسافران معرفی شدند. در مقابل، کشورهای نروژ، فنلاند و ایسلند، کم‌ترین ریسک را از نظر مشکلات پزشکی، امنیت کشور و ایمنی جاده‌ها دارند؛ یعنی، مسافران برای سفر به این سه کشور با کمترین ریسک ممکن مواجه هستند.

پزشکی

رتبه‌بندی ریسک پزشکی هر کشور بر اساس ارزیابی مسائل بهداشتی و عوامل کاهش‌دهنده‌ی ریسک و با استفاده از منابع داده‌ای ملی در دسترس انجام شده است. این عوامل عبارت هستند از: بیماری‌های عفونی، عوامل محیطی، استانداردهای سلامتی، در دسترس بودن مراقبت‌های اورژانسی پزشکی، دسترسی به تولیدات دارویی با کیفیت، شرایط بستری شدن در بیمارستان و موانع فرهنگی، زبانی یا اداری پیش روی مسافران.

کشورهای دارای بیشترین ریسک در مقوله‌ی پزشکی و سلامت، کشورهای افغانستان، یمن، سوریه، عراق، لبنان، سومالی، لیبی، ونزوئلا، سودان جنوبی، نیجر، سیرالئون، ساحل عاج و کره شمالی هستند و ژاپن، نیوزیلند، ایالات متحده، کانادا و بیشتر کشورهای اروپای مرکزی و غربی به‌عنوان کشورهای کم خطر دسته‌بندی شده‌اند. ایران هم در کنار کشورهای چین و روسیه به‌عنوان کشورهایی شناخته شده‌اند که ریسک متغیر و با رشد سریع دارند که به تفاوت زیاد بین سطح ریسک پزشکی بین کیفیت خدمات پزشکی در دسترس در شهرهای بزرگ و در سایر بخش‌های کشور اشاره می‌کند. در این کشورها، شهرهای بزرگ از استاندارد مناسبی برای خدمات پزشکی در مراکز خاص برخوردار هستند؛ ولی، خدمات پزشکی و دندان‌پزشکی و مراقبت‌های اورژانسی در شهرهای کوچک‌تر و روستاها به صورت ابتدایی و حداقلی ارائه می‌شوند؛ دسترسی به دارو برای بیماران با محدودیت مواجه است و بیماری‌های عفونی نیز برخی از مناطق را تهدید می‌کند.

امنیت

ریسک کشورها در این مقوله به پنج دسته‌ی «شدید»، «زیاد»، «متوسط»، «کم» و «ناچیز» تقسیم شده است و در بعضی از کشورها، سطوح متفاوتی را برای منطقه‌های مختلف در نظر گرفته‌اند. مثلا، با این که ایران به‌عنوان یک کشور کم خطر برای مسافران معرفی شده است، ولی بخش‌های مرزی شرق و غرب کشور از این قاعده مستثنی شده و طبق نقشه ریسک سفر، مسافرت به استان سیستان و بلوچستان و بخش‌هایی از خوزستان به ترتیب با خطر زیاد و خطر متوسط مواجه است. کشورهایی مانند مصر، مکزیک، هند و اوکراین هم به همین روش رتبه‌بندی شدند و علی‌رغم متوسط خوانده شدن ریسک سفر به آن‌ها، ولی سفر به بخش‌هایی از این کشورها ریسک بیشتری را می‌طلبد.

فاکتورهای مهم در این رتبه‌بندی، تهدیدهای ناشی از آشوب‌های سیاسی (شامل تروریسم، ناآرامی‌های سیاسی و جنگ)، ناآرامی‌های اجتماعی (شامل خشونت‌های فرقه‌ای و قومی و قبیله‌ای) و جرایم خشونت‌آمیز است. 

کشورهای افغانستان، سوریه، یمن، مالی، لیبی، سومالی، سودان جنوبی، نوار غزه، بخش‌هایی از عراق و بخش کوچکی از اوکراین، بیشترین ریسک امنیتی را برای مسافران دارند. کشورهای فنلاند، نروژ، ایسلند، دانمارک، گرینلند، اسلوونی و سوئیس از ریسک ناچیزی در مقایسه با سایر کشورها برخوردار هستند. ایران به همراه چند کشور خاورمیانه‌ای قطر، کویت، امارات و عمان در دسته‌ی کشورهای کم خطر و هم‌رده‌ی ایالات متحده آمریکا، کانادا، چین، استرالیا و کشورهای اروپایی مانند انگلستان، فرانسه، ایتالیا، هلند و اسپانیا قرار گرفته است. سطح امنیتی کشورهای روسیه، ترکیه، عربستان، ترکمنستان، قزاقستان و بخش زیادی از هند، متوسط ارزیابی شده است.

 ایمنی جاده‌ها

به عواملی مانند استحکام زیرساخت‌های حمل و نقلی، روابط صنعتی، کارآمدی خدمات امنیتی و اورژانسی و آسیب‌پذیری کشور در برابر بلایای طبیعی هم در این مقوله توجه و کشورها به پنج دسته تقسیم شده‌اند. همانطور که آمارهای کشوری نشان می‌دهد و در تصویر بالا هم مشاهده می‌کنید، متاسفانه ایران از این لحاظ در وضعیت مناسبی به سر نمی‌برد و همراه کشورهایی مانند برزیل، بولیوی، قزاقستان و عربستان سعودی، جزء کشورهای پرخطر رتبه‌بندی شده‌اند؛ به این معنی که زیرساخت جاده‌ای و سرویس‌های حمل و نقلی کارآمدی نداریم و بخش بزرگی از کشور از دسترس خارجی‌ها دور مانده است. استرالیا و نیوزیلند و بیشتر کشورهای اروپایی، از ریسک کم یا خیلی کمی در این خصوص برخوردار هستند. 

جایگاه گردشگری ایران در دنیا

طبق ارزیابی‌های نقشه ریسک سفر ۲۰۱۹، ایران زیبای ما کشوری امن برای گردشگران است؛ ولی واقعیت این است که امنیت به‌تنهایی برای جذب گردشگر کافی نیست. ایران به‌جز مقوله‌ی امنیت کشور، در دو مقوله‌ی دیگر رتبه‌ی رضایت‌بخشی ندارد. این کشور چهار فصل که از جغرافیای منحصربه‌فردی برخوردار است، به پشتوانه‌ی ویژگی‌های تاریخی، فرهنگی و طبیعی خود و با اتکا به مردمانی که به گفته‌ی سایت لونلی پلنت، مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری ایران هستند، ولی هنوز نتوانسته است در این صنعت جایگاهی در خور شأن برای خود بیابد.

طبق گزارش شورای جهانی سفر و گردشگری، سهم گردشگری از کل تولید ناخالص داخلی در سال ۲۰۱۷ کمتر از ۳۱ میلیارد دلار است و از این لحاظ، ایران سی و پنجمین کشور جهان است. موضوع مهم در مورد این آمار آن است که سهم بزرگی از این درآمد، حاصل گردشگری داخلی است. طبق اعلام سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، ورود گردشگران خارجی به ایران در ۶ ماه نخست امسال (۱۳۹۷) در مقایسه با مدت مشابه در سال گذشته، ۵۱ درصد بیشتر شده است. امیدواریم، اقداماتی نظیر درج نشدن مهر ورود به ایران در گذرنامه‌های گردشگران، بتواند به تقویت این روند منجر شود.