اخذ مالیات، مهار سوداگران یا سنگ‌اندازی در بازار مسکن؟

به گزارش پایگاه خبری عصر بازآفرینی به نقل از ایسنا، طرح مالیات بر عایدی سرمایه در بخش املاک با هدف حمایت از تولید و عرضه، کاهش نوسانات بازار مسکن، جلوگیری از سوداگری و حمایت از خانه‌دار شدن اقشار متوسط و ضعیف شهریور امسال با امضا ۱۱۷ نماینده در مجلس اعلام وصول شد که این طرح اخیراً مورد ارزیابی قرار گرفته است.

براساس این طرح فعالان حوزه ساخت‌وساز تا پنج سال معاف از پرداخت مالیات هستند، به شرط آنکه خانه‌های ساخته شده خود را در این مدت به فروش برسانند و پس از آن مالیات خود را پرداخت کنند. نحوه پرداخت این مالیات نیز به صورت سالیانه تعیین شده که در صورت عدم فروش در سال نخست سازنده مشمول پرداخت پنج درصد مالیات، سال دوم 10 درصد، سال سوم 15 درصد، سال چهارم 20 درصد و ... خواهد بود.

حذف سوداگران مسکن

سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی نیز چندی پیش در جمع خبرنگاران از پیگیری طرح «CGT» در مجلس خبر داد و گفت: به منظور کاهش فشارهای اقتصادی بر مردم این طرح در حال پیگیری است و به زودی عملیاتی خواهد شد.

زهرا سعیدی با تاکید بر اینکه طرح مالیات بر عایدی املاک از جمله ابزارهای مهار سوداگران در دنیا محسوب می‌شود، تصریح کرد: این طرح پس از ساعت‌ها کار کارشناسی تهیه شده و با هدف حذف سوداگران به عنوان عامل اصلی افزایش قیمت و نوسانات بازار مسکن، در حال پیگیری است.

وی با تاکید بر اینکه در متن قانون، خانه اصلی افراد از پرداخت مالیات معاف است، اظهار کرد: در این طرح معافیت مسکن به تعداد اعضای خانوار لحاظ شده، بنابراین مردم عادی و هم‌چنین سازندگان مسکن مشمول پرداخت مالیات نمی‌شوند.

نماینده مردم مبارکه در مجلس هدف این قانون را آن دسته از افرادی دانست که به طمع کسب سود یک‌شبه بدون هیچ‌گونه تلاش و زحمتی صرفاً به دلیل تمکن مالی با خرید خانه‌های متعدد، مسکن را احتکار و یا به طور مکرر معامله می‌کنند.

وی تأکید کرد: افرادی که درزمینه ساخت‌وساز و تولید مسکن فعالیت دارند تا پنج سال از زمان ساخت منازل مسکونی، از پرداخت مالیات معاف هستند، اما بعد از این مدت اگر منازل مسکونی را که ساخته‌اند به فروش نرسانند، مشمول پرداخت مالیات خواهند شد.

طرح مالیات بر عایدی املاک، نیازمند راهکاری عملی

رئیس اتحادیه مشاوران املاک اصفهان اما ارائه راهکارهای اجرایی را اصلی‌ترین شرط اجرای صحیح طرح مالیات بر عایدی املاک و تصویب آن در مجلس را تنها گام نخست آن می‌داند.

رسول جهانگیری در این‌باره به خبرنگار ایسنا، گفت: تصویب چنین طرحی از سوی مجلس به تنهایی کاری از پیش نمی‌برد و باید راهکارهای اجرایی آن نیز بررسی و ارائه شود.

وی افزود: مثلاً چندین سال قبل طرح تخصیص مالیات بر خانه‌های خالی مصوب شد، اما عملیاتی نشد، چون راهکارهای لازم برای اجرای آن وجود ندارد.

رئیس اتحادیه مشاوران املاک اصفهان خاطرنشان کرد: اگر این طرح به درستی اجرا شود از یک‌سو شاید برای شخص جذابیت نداشته باشد که ملک خود را خالی نگه دارد تا اینکه بتواند آن را با افزایش قیمت بفروشد و از طرف دیگر افرادی که در سایر زمینه‌ها به جز مسکن فعالیت می‌کنند با مشاهده مالیات‌های سنگین دیگر تمایلی برای ورود به بازار مسکن ندارند.

وی با تاکید بر اینکه بازار مسکن باید توسط انبوه‌سازان و متخصصان این حوزه مدیریت شود، اظهار کرد: آن‌ها می‌توانند هزینه‌ها را کاهش دهند و متناسب با نیاز جامعه خانه بسازند.

وی ادامه داد: وجود خانه‌های خالی شهر به دلیل این است که سازندگان مسکن و متخصصان این حوزه، وارد کار نشدند و برخی افراد صرفاً با داشتن سرمایه‌ای ورود به ساخت‌وساز مسکن برایشان جذاب شد.

اخذ مالیات از مسکن در مسیری نامعلوم

دبیر انجمن انبوه‌سازان استان اصفهان نیز ارائه راهکارهای عملی این طرح را شرط مهمی برای مثمر ثمر بودن آن دانست و، گفت: در بازار مسکن دو گونه واسطه‌گری وجود دارد. نخست واسطه گران دلالانی که دو طرف معامله را مقابل هم می‌نشانند و خریدوفروش مسکن را انجام می‌دهند. طبیعی است که حضور این افراد در معاملات لازم است و اگر نبود نمی‌توانستند در این سال‌ها سرپا بمانند و فعالیت اقتصادی انجام دهند.

احمد تولا اظهار کرد: به عنوان مثال من نیاز دارم ملک خود را بفروشم و شما نیاز به خرید دارید، بنابراین واسطه‌ای لازم است که ما نیازمان را به آن اعلام کنیم و از این طریق به هدف خود برسیم و در نهایت حق‌العملی وی را پرداخت می‌کنیم. این روند منطقی به نظر می‌رسد و طبیعتاً نیازی به مبارزه با آن نیست.

وی درباره بخش دوم واسطه گران بازار مسکن، افزود: این دسته از واسطه گران باهدف سرمایه‌گذاری در بازار، نخست خرید می‌کنند و بعد منتظر می‌مانند تا قیمت‌ها افزایش یابد و مسکن خریداری شده را با سود بالاتر بفروشند.

دبیر انجمن انبوه‌سازان استان اصفهان با بیان اینکه در میان این دسته از واسطه گران گروهی هستند که در زمان وقوع بحران‌های مالی می‌توانند به کمک بازار بیایند، تأکید کرد: در شرایط اقتصادی نامطلوب و یا رکود که پروژه سنگین ساخت‌وساز در حال اجراست، این دست واسطه گران سرمایه خود را در اختیار انبوه‌ساز قرار می‌دهند و با خرید بخشی از واحدهای مسکونی، در زمان بهبود شرایط بازار و برای سود بیشتر اقدام به فروش می‌کنند.

وی تأکید کرد: حذف این گروه چندان به نفع بازار مسکن و پروژه‌های مسکونی نیست و تنها باید به ساماندهی این سرمایه‌گذاران بپردازیم.

وی درباره طرح اخذ مالیات از خانه‌های خالی، گفت: موضوع اخذ مالیات از این دسته خانه‌ها طی چهار سال گذشته مطرح و قوانین مختلفی برای آن وضع شد که آخرین اصلاحات آن نیز در مجلس در حال انجام شدن است تا به نوعی به حذف ماده 77 بپردازد.

به اعتقاد تولا، متأسفانه پرداخت مالیات به صورت شفاف مشخص نیست و به نوعی اخذ مالیات از خانه‌های خالی هنوز به سرمنزل مقصود نرسیده است.

اخذ مالیات ۵ درصدی از مابه‌التفاوت قیمت فروش و زمان خرید و معافیت چهار گروه از مالکان از پرداخت مالیات اگرچه در راستای کاهش سفته‌بازی در بازار مسکن پیش‌بینی‌شده، اما به اعتقاد برخی کارشناسان بزرگ‌ترین اشکال آن، عدم‌کارآیی موثر فرمول مالیات، مقابل سوداگران موج‌سوار روی تورم ملکی است که باید اصلاح و تکمیل شود.