بافت‌های فرسوده زنجان به شدت باز تولید می‌شوند

به گزارش عصر بازآفرینی به نقل از فارس، رحیم توسلیان در پنجمین نشست چالش‌های بازآفرینی بافت‌های فرسوده شهری اظهار داشت: راه حل بازآفرینی، تمرکز 100 درصد بر محلات هدف بازآفرینی نیست، باید دیدگاه شهرنگر داشت.

وی با اشاره به اینکه اگر در اقدامات بازآفرینی، به صورت محصول‌گرایی عمل شود، در این صورت صرفا به سمت تولید مسکن حرکت صورت می‌گیرد، افزود: باید به این دیدگاه رسید که بازآفرینی یک فرآیندی است که تمام مولفه‌های اقتصادی و اجتماعی و کالبدی را در برمی‌گیرد.

معاون شهرسازی و معماری اداره‌کل راه و شهرسازی استان زنجان با بیان اینکه تمام چالش‌های بازآفرینی حول محور تقلیدگرایی است، گفت: گرفتارشدن در دام بازآفرینی، مانع از ایجاد جامعه و شهرسازی می‌شود.

وی افزود: تقلیدگرایی پرخطری که در پیرامون شهرسازی وجود دارد، فروکاستن این علم به حوزه فنی مهندسی است.

توسلیان تصریح کرد: در صورتی که محلات بازآفرینی به صورت فرم در نظرگرفته شود، شناسایی صورت گرفته و به سیستم شهری بازگردانده شود، این موضوع خطیر که محلات هدف خود، محصول فرآیندهای کلان اقتصادی است، مورد غفلت واقع می‌شود.

وی با اشاره به اینکه نباید انتظار داشت که بدون حل و فصل فرآیندهای کلان اقتصادی و اجتماعی یک بازآفرینی 100 درصد موفق اتفاق افتد، گفت: مگر اینکه دولت به عنوان توسعه‌گر اصلی وارد محلات هدف شود، اما این امر ممکن نخواهد بود.

معاون شهرسازی و معماری اداره‌کل راه و شهرسازی استان زنجان با بیان اینکه فرایند اقتصاد متمرکز نفتی است، در این فرآیند نمی‌توان انتظار داشتن شهرسازی یا برنامه سازی متمرکز را داشت، گفت: لذا باید به فرایندها نیز در کنار فرم‌ها توجه شود و در این حیطه چاره اندیشی‌های لازم صورت گیرد.

عدم جامعه‌نگری

وی بیان کرد: اگر در طول یک دوره کوتاه مدت و میان مدت از رشد افقی شهرها، ممانعت به عمل آید، محلات در طی این اقدام بی‌هزینه، از درون توسعه می‌یابند.

وی با اشاره به اینکه بازآفرینی معلول افزایش افسارگسیخته شهر زنجان و سایر شهرها در نواحی پیرانشهری است، افزود: همانطور که در اقتصاد گفته شده، باید پیچیدگی کاری را با توجه به ذی‌نفعان آن سنجید، در ارتباط با بازآفرینی نیز این موضوع صدق می‌کند.

معاون شهرسازی و معماری استان زنجان گفت: یکی از ذی‌نفعان تاثیرپذیر در ارتباط با موضوع تولید مسکن، انبوه سازان هستند اما ذی‌نفعان اصلی این امر، ساکنین آن محلات هستند، در حالی که هیچ برنامه‌ای پیرامون ذی‌نفعان اصلی بافت وجود نداشت.

وی با اشاره به اینکه بازآفرینی باید از مداخلات کالبدی پرهیز کند اما در مقابل، به جای مداخله، اقدام کند، گفت: پس از شناسایی این نقیصه، از کنش‌های بازآفرینی به عنوان اقدام و نه مداخله یاد می‌شود و محور برنامه اقدام مشترک مطرح شده است.

نگرش بلند مدت

توسلیان افزود: در کوتاه مدت محلات هدف بازآفرینی احیا نمی‌شود. چرا که داشتن این دید، منجر به رواج شعارهای سیاسی همچون تولید مسکن می‌شود.

وی با اشاره اینکه تولید مسکن مهم است اما باید یکپارچگی بافت نیز مورد توجه قرار گیرد، تاکید کرد: باید بازآفرینی به یک دستور کار ملی تبدیل شود، تا فراز و نشیب‌ها و تغییرات در مدیریت سیاسی، آن را دچار افت و خیز نکند.

 بازآفرینی

معاون شهرسازی و معماری استان زنجان با بیان اینکه نباید تنها دولت در زمینه بازآفرینی فعال باشد، بلکه دولت باید زمینه‌های نهادی و حقوقی را فراهم کند و بخش خصوصی وارد عمل شود، گفت: بخش خصوصی تعریف خاص خود را دارد.

وی با اشاره به اینکه بازآفرینی به علت داشتن ذی‌نفعان تاثیرگذار و تاثیرپذیر پیچیده، امری بسیار پیچیده است، افزود: اگر بخش خصوص تنها بر مبنای این باشد که ارزش افزوده‌ای در بافت‌های فرسوده ایجاد شود و تنها انبوه سازان وارد شوند، در این صورت تمام ذی‌نفعان در نظر گرفته نشده‌اند.

توسلیان گفت: علت این که شمال میدان انقلاب در زنجان مورد استقبال انبوه سازان قرار گرفت، ایجاد ارزش افزوده و رانت در این قطعات، برای انبوه سازان بود.

وی با بیان اینکه پیرامون توسعه مسکن، بدمسکنی نیز در حال رواج است چرا که در توسعه مسکن حتی محیط داخلی مسکن نیز فاقد اهمیت است، افزود: محیط مسکن شامل برقراری خدمات، سایه اندازی، اشرافیت‌ها، کشش بافت و ظرفیت‌پذیری بافت است در صورتی که این موارد لحاظ نشود، نمی‌توان مدعی برقراری توسعه مسکن جامع شد؛ بازآفرینی باید به طرح نوسازی ملی تبدیل شود که دچار افت و خیز نشود.

معاون مسکن و ساختمان اداره‌کل راه و شهرسازی استان زنجان نیز در این جلسه گفت: بازآفرینی اکنون نسبت به موضوعات دیگر، در میان افرادی که با آن درگیر هستند، بیشتر مورد قبول است.

محسن یگانه افزود: تنها سقف، برآورده کننده نیازهای خانواده‌هایی که قصد زندگی در آن منطقه مسکونی دارند نیست، حداقل‌های لازم مسکن شامل پارکینگ، انباری و تراس و بالکن است که اکنون واقعا نیاز است.

وی اشاره به اینکه مسکن مهر در ارتباط با نحوه تامین منابع مالی مساله‌ساز بود، تزریق کردن نقدینگی، باعث تورم می‌شود و مسکن مهر نیز اینگونه بود و توان پاسخ گویی از لحاظ فنی کم بود، ادامه داد: در بحث بازآفرینی مباحث دیگر خدمات زیربنایی نیز مطرح بود.

معاون مسکن و ساختمان اداره‌کل راه و شهرسازی استان زنجان با بیان اینکه بازآفرینی به معنی احیا است و تنها در مقوله مسکن مطرح نیست، افزود: در خدمات زیربنایی و روبنایی و اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی نیز دیده می‌شود  و ویژگی آن این است که در کنار مساله اقتصادی، مسائل اجتماعی و فرهنگی نیز لحاظ شود.

وی با اشاره به اینکه چالش طرح بازافرینی، بحث تامین منابع مالی خواهد بود، بیان کرد: شرکت بازآفرینی، پیش از این تحت عنوان عمران و به سازی بوده است و مداخلاتی کردند و بیشتر پروژه محور بوده است؛ پروژه‌هایی در قالب مرمت و بازسازی بازار  در زنجان به عنوان پروژه‌های بازآفرینی انجام شده است.

یگانه با بیان اینکه آیین نامه بازآفرینی به این صورت است که پروژه محور نباشد و وارد محدوده‌های هدف شود و با هدف ارتقا کیفیت زندگی باشد، تصریح کرد: ادامه داشتن جلسات و آسیب‌شناسی بسیار مثمر است.

وی با اشاره به اینکه در ایران عدم اطمینان نسبت به مردم و دولت وجود دارد چرا که دولت در هر زمینه‌ای که بخواهد وارد شود، مردم تصور می‌کنند که دولت به دنبال منفعت برای خود است، ادامه داد: زیاده خواهی‌هایی که عموم جامعه با آن درگیر هست که باعث شده است که هر زمان که دولت از بعد مدیریتی وارد می‌شود، مردم رضایت ندارند.