تاب‌آوری جایگزین مدیریت بحران شود

به گزارش پایگاه خبری عصر بازآفرینی، سید مسلم سیدالحسینی در دومین کارگاه آموزشی «تاب‌آوری در بازآفرینی شهری» که به شکل ویدئو کنفرانس برگزار شد، با بیان این‌که امروزه تلاقی و تجمیع بلایا و بحران های اقتصادی، بهداشتی و مخاطرات طبیعی و زیست محیطی باعث شده جوامع، دائم درمعرض مخاطرات گوناگون باشند، اظهارکرد: متاسفانه امروز شاهدیم که دنیا در حوزه بهداشت با مشکل بزرگی روبرو شده است، از این رو توجه عمومی به رهیافتی جدید نظیر تاب‌آوری شهری با نگاه جامع مد نظر قرار دارد و این موضوع جایگزین خوبی نسبت به رویکرد‌های پیشین نظیر مدیریت بحران به شمار می آید. به نظر باید بپذیریم مفهوم تاب‌آوری یک مفهوم جامع‌تر ووسیع‌تر نسبت به مدیریت بحران بوده و جایگزین مناسبی برای آن به عنوان یک دستور کار جهانی محسوب می شود.

او تغییر رویکرد تاب‌آوری به جای مدیریت بحران را ناشی از تغییر در حوزه علم و دانش دانست و گفت: نگاه توسعه شهری در گذشته یک نگاه اقتدارانه، مدیریتی و از بالا به پایین بودکه بعدها این رویکرد به نگاه سیستمی تغییر یافت و رویکرد علم محور مبتنی بر حل مسائل و مشکلات بر پایه علم و و تخصص حاکم شد.

سید‌الحسینی گفت: باگذر زمان و تحول علمی، رفتار انسان با شهر‌ها مورد توجه قرار گرفت در نتیجه این نقد مطرح شد که حوزه علم به تنهایی قادر به حل مشکلات و مسائل شهری نبوده و به همین جهت پارادایم مشارکت مطرح شدکه دانش و بویژه توسعه را امری اجتماعی می دانست و در راس آن توسعه انسانی قرار گرفت و رواج یافت.

او با بیان این که در این پارادیم، توسعه به منزله توسعه جغرافیای یک منطقه و سکونتگاه شهری نبوده و نهایت انسانی مد نظر است، گفت: بر اساس همین رویکرد، مداخلات و اقدام در بافت‌های فرسوده و بافت‌های ناکارآمد شهری به سمت بازآفرینی تغییر جهت داد.

سیدالحسینی با بیان این‌که موضوع توسعه مشارکتی و بازآفرینی شهری در واقع یک رویکرد جامع و یکپارچه است که می خواهد اقدامات و تصمیمات در حوزه بهسازی و نوسازی محلات هدف بازآفرینی شهری را یکپارچه و همسو کند، تصریح کرد: این نگاه علاوه برتمرکز زدایی، توامان به ابعاد اجتماعی، اقتصادی، کالبدی توجه داشته و مهم تر از همه مبتنی بر پایه مشارکت مردم، توانمند‌سازی جوامع و ارتقا سطح کمی وکیفی محلات است. همچنین در این نگاه توانمندی جامعه و تقویت ظرفیت‌های محلی و ابتکارات جامعه شهری مورد تاکید قرار گرفته است.

به گفته این مدرس دانشگاه واژه تاب‌آوری یک تولد فرهنگی جدید برای واکنش‌های مربوط به سوانح قلمداد می شود، در شهر تاب آور هم جوامع محلی و هم محلات و مناطق تاب‌آور مورد تاکید است.

سید الحسینی با اشاره به این که گفته می شود 94 درصد مشکلات شهرهای ما به حوزه مدیریتی برمی گردد، تصریح کرد: تغییر رویکرد باید از مدیران شروع شود و نقش مدیریت شهری پاسخگو در تاب‌آوری شهری، کلیدی است.

او با تاکید براین که باید ضرورت شاخص‌های تاب‌آوری در سطح شهری تبیین و مورد سنجش قرار گیرد، گفت: باید نگرش فنی «خودسازماندهی» را به عنوان یک راهبرد در عرصه طراحی، مدیریت و برنامه ریزی تقویت کنیم.

عضو هیات مدیره شرکت بازآفرینی شهری ایران با اشاره به بحث‌های تاب آوری در کشور و تنوع زیستی، فرهنگی، قومی و اقلیمی گسترده بویژه در بافت‌های ناکارآمد شهری گفت: مولفه‌های قومیتی، ،اجتماعی و فرهنگی در روند تقویت تاب‌آوری شهری برای هر جامعه ای متفاوت است و میبایست مورد توجه قرار گیرد.

او افزود: بر اساس گزارش دفتر برنامه‌ریزی سازمان ملل متحد در سال 2002، ایران رتبه نخست از نظر تعداد زلزله‌های با شدت بالای5/5 ریشتر در سال را دارد و یکی از بالاترین رتبه‌ها در زمینه آسیب‌پذیری ناشی از وقوع زلزله و تعداد تلفات این سانحه را به خود اختصاص داده است، این امرنشان دهنده بالا بودن آمار فجایع غیر منتظره در کشور ماست، از این رو باید موضوع تاب‌آوری شهری در جامعه تقویت شود.

سید الحسینی با بیان این‌که میبایست در زمینه بهسازی و نوسازی برنامه مشخص در بحث تاب‌آوری شهرها داشته باشیم، عنوان کرد: در تمامی سطوح و مقیاس‌های برنامه‌ریزی در زمان تهیه طرح و برنامه‌های توسعه شهری، جامع و تفضیلی، موضوعی و موضعی به ویژه در محدوده و محلات هدف بازآفرینی شهری لازم است تاب آوری بخشی از این فرایند باشد.

همچنین در این کارگاه آموزشی، عباس استاد تقی زاده رئیس دپارتمان سلامت در حوادث و بلایای دانشگاه علوم پزشکی تهران نیز سخنانی با موضوع «سنجش وپایش تاب‌آوری شهری» و نیز «تاب آوری چیست و چرا مهم است» ارایه کرد.